Tayland-Kamboçya Sınırında Patlak Veren Çatışmalar Bölgeyi Savaşın Eşiğine Getirdi

Tayland-Kamboçya sınırında yeniden patlak veren ağır silahlı çatışmalar bölgeyi savaşın eşiğine getirdi. Tayland geçici Başbakanı Phumtham Wechayachai, 25 Temmuz’da yaptığı açıklamada, “Komşuyuz ve uzlaşmaya çalıştık. Ancak olağanüstü bir durumda Tayland ordusuna derhal müdahale etme emrini verdik” dedi. Sınır hattındaki gerilimin tırmanması halinde “savaş” riskinden söz etti. Tayland, sekiz sınır bölgesinde sıkıyönetim ilan etti.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nden Ateşkes Çağrısı

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde yapılan acil toplantıda Kamboçya’nın BM Büyükelçisi Chhea Keo, “Derhal ve şartsız ateşkes istiyoruz. Çatışmaların barışçıl yollarla çözülmesi için çağrıda bulunuyoruz” dedi. Kamboçya tarafından yapılan açıklamalarda, çatışmalarda en az 13 kişinin öldüğü ve 35 bin kişinin evlerini terk etmek zorunda kaldığı belirtildi.

Amerika Birleşik Devletleri, Çin ve Malezya arabuluculuk teklifinde bulundu. Ancak Tayland yönetimi öncelikle doğrudan görüşmeleri tercih ettiklerini belirtti. Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ise yaşananları “endişe verici ve yürek burkucu” olarak nitelendirdi. Sorunun Batılı sömürgecilerden miras kalan sınır çizimlerinden kaynaklandığını söyledi.

Çatışmaların Merkezi: Preah Vihear Tapınağı

Çatışmaların merkezi, Tayland ile Kamboçya arasında uzun süredir tartışmalı olan Preah Vihear tapınağı çevresindeki alan. Bu bölge, 2008-2011 yıllarında da çatışmalara sahne olmuş ve o dönemde 28 kişi yaşamını yitirmişti. Son gerilim, Mayıs sonunda yaşanan gece çatışmasında bir Kamboçya askerinin hayatını kaybetmesiyle başlamıştı.

Tayland, Kamboçya’yı gün boyunca “körlemesine saldırılar” düzenlemekle suçlarken, Kamboçya tarafı da ilk ateşi açanın Tayland ordusu olduğunu savunuyor. Taraflar birbirini suçlarken sivil halk büyük zarar görüyor. Kamboçya’daki Oddar Meanchey bölgesinden yapılan tahliyeler sürüyor. Tayland ise 140 binden fazla vatandaşını sınır hattından uzaklaştırdı. Bu kişilerin büyük kısmı hâlâ geçici barınma merkezlerinde kalıyor.

Savaş Korkusu: Sivil Halkın Umutsuzluğu

Sınır hattındaki Tayland kentlerinden Surin’de, üniversite kampüsüne kurulan geçici barınma merkezlerinde kalan binlerce kişi arasında huzursuzluk hakim. Evlerinden sadece birkaç kilometre uzaklıktaki çatışmalar nedeniyle tahliye edilen Sittichok adlı bir kadın, yaşananlardan derin şekilde etkilendiğini dile getiriyor: “Bu şiddet tırmanışı sonrası, Kamboçya ile olan ilişkimiz değişti. Artık aramızda bir uçurum var.”

Savaşın etkilerinden yalnızca askerler değil, sivil halk da doğrudan etkileniyor. 26 yaşındaki Chanthira, “Bu durumun bir anlamı yok. Yaralananlar, ölenler hep sivil. Askerle köylüyü ayırmak gerekir. Kamboçyalılara kin duymuyorum. Onların da bu savaşı istemediğini düşünüyorum” diyerek sivillerin çektiği acıya dikkat çekti.

Tayland ordusu, çatışma bölgesi çevresindeki 50 kilometrelik alanın hâlâ tehlikeli olduğunu ve sivillerin geri dönmesinin mümkün olmadığını açıkladı. Öte yandan Bangkok yönetimi, Kamboçya’nın sunduğu ateşkes teklifine prensipte olumlu yaklaşsa da, sınır hattında güvenliğin tam sağlanması için somut güvenceler talep ediyor.

Taraflar arasında diplomatik temaslar sürerken, bölge halkı için belirsizlik hâkim. Tayland’ın kurduğu 130’dan fazla tahliye merkezinde barınan insanlar, yalnızca evlerine güvenle dönebilecekleri günü bekliyor.