Birleşmiş Milletler’in (BM) yargı organı Uluslararası Adalet Divanı (ICJ), “Esequibo” bölgesindeki sınır anlaşmazlıklarına ilişkin davada Venezuela’dan, Guyana idaresindeki bölgelerde mevcut durumu değiştirecek eylemden kaçınmasını istedi.
Merkezi Hollanda’nın Lahey kentinde bulunan Divan, Guyana’nın 30 Ekim’deki talebi üzerine verilen tedbir kararlarını açıkladı.
Divan, Guyana’nın idare ettiği ve kontrol ettiği ihtilaflı bölgede Venezuela’nın “Halihazırdaki durumu değiştirecek herhangi bir eylemde bulunmaktan” kaçınmasına hükmetti.
Oybirliği ile alınan tedbir kararında her iki ülke için, “Mahkeme önündeki uyuşmazlığı ağırlaştıracak veya uzatacak ya da çözümünü zorlaştıracak her türlü eylemden kaçınacaktır.” ifadelerine yer verildi.
Kararda, Venezuela Hükümeti’nin 3 Aralık’ta yapacağı ve ihtilaflı Guyana bölgesine ilişkin ICJ’deki dava sürecine devam edilip edilmemesini öngören “Danışma Referandumu” nedeniyle Guyana tarafından tedbir kararı talep edildiği belirtildi.
Danışma Referandumu
Venezuela Devlet Başkanı Yardımcısı Delcy Rodriguez, 13 Kasım’da yaptığı açıklamada, Guyana ile ihtilaflı oldukları Esequibo bölgesine ilişkin kendilerine dayatılan “yargısal sömürgeciliği” kabul etmeyeceklerini belirtmişti.
Rodriguez, konuyu referanduma taşıdıklarını vurgulayarak, 3 Aralık’ta Danışma Referandumu gerçekleştireceklerini, bunun anayasal bir hak olduğunu söylemişti.
Guyana da referandumu, provokasyon olarak değerlendirmişti.
Guyana’nın ICJ’ye yaptığı tedbir kararı başvurusunda, söz konusu referandumla Venezuela’nın ICJ’deki dava sürecini sonlandırmaya ve ihtilaflı bölgenin doğrudan ilhak edilmesi için sebep oluşturmaya çalıştığı ifade edilmişti.
Esequibo uyuşmazlığı
Venezuela ile Guyana arasındaki Esequibo bölgesi anlaşmazlığı, Guyana’nın bağımsızlığından önceki döneme dayanıyor.
Guyana’nın İngiliz sömürgesi olduğu dönemde, 1899 tarihli sınır tahkimi kararına göre Esequibo Nehri, Guyana’nın batı sınırı olarak belirlenmişti.
Ancak 1966’da Guyana’nın bağımsızlığını kazanmasının ardından bu sınırı tanımaması iki ülke arasında anlaşmazlığa neden olmuştu.
???????Halihazırda, Esequibo bölgesi veya Guyana Esequiba olarak bilinen bölge Guyana’nın ortalarında bulunan Esequibo Nehri’nin batısında, ülkenin ise kuzeyinde yer alıyor.
Bölgenin doğal kaynaklar açısından son derece zengin olduğu biliniyor.???????
