Erzurum Kongresi: Türkiye Cumhuriyeti’nin Temellerinin Atıldığı Tarihi Olay

Mustafa Kemal Atatürk liderliğinde gerçekleşen Erzurum Kongresi, ulusal egemenliğin sağlanması açısından oldukça önemlidir. 23 Temmuz 1919’da, emperyalist güçlerin Osmanlı topraklarını paylaşmaya çalıştığı dönemde gerçekleşen bu kongre, Milli Mücadele’nin pusulasını oluşturmuş ve bağımsızlık mücadelesinin temellerini atmıştır.

Erzurum Kongresi, Doğu vilayetlerindeki Ermeni tehdidi ve kurulmak istenen Ermenistan’a karşı, Trabzon, Rize, Gümüşhane, Ordu, Giresun gibi yörelerdeki Rum Pontus iddialarına karşı tedbir almak amacıyla toplanmıştır. Bölgesel bir kongre olmasına rağmen, tüm ülkeyi ilgilendiren kararlar alınmıştır.

Kongre, hiçbir baskı altında olmadan, milletin özgür iradesiyle alınan milli kararların hayata geçirilmesiyle Türk milletinin varlığını ve birliğini ortaya koymuştur. “Milli sınırlar içinde vatan bölünmez bir bütündür, parçalanamaz” kararı, Milli Mücadele’nin önemli bir adımı olmuştur.

Mustafa Kemal Atatürk, kongrenin kapanışında yaptığı konuşmada, tarihin bu kongreyi büyük bir eser olarak kaydedeceğini belirtmiştir. Kongrede alınan kararlar, Türk milletinin kurtuluş mücadelesinde büyük bir adımın atıldığını göstermiştir.

Erzurum Kongresi’nde alınan kararlar arasında, vatanın bütünlüğü ve bağımsızlığının korunması, milli iradenin egemen kılınması, işgallere karşı birlikte mücadele edilmesi gibi önemli maddeler yer almaktadır. Bu kararlar, Milli Mücadele’nin yol haritasını belirlemiştir.

Erzurum Kongresi, Türkiye Cumhuriyeti’nin temellerinin atıldığı önemli bir dönüm noktası olmuştur. Milli Mücadele’nin lideri Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde alınan kararlar, Türk milletinin varoluş mücadelesinde önemli bir yere sahiptir.

Prof. Dr. Murat Küçükuğurlu’na göre Erzurum Kongresi, Milli Mücadele’nin adımlarından biri olup, halkın iradesinin bölgesel anlamda ilk kez ortaya konulduğu bir olaydır. Kongrede alınan kararlar, azınlıklara verilecek hakları, dış devletlerle ilişkileri ve milli iradeye uyumu belirlemiştir.

Erzurum Kongresi’nin ulusal bir kongre olması, Milli Mücadele’nin liderinin belirlenmesi ve temel kararların alınması bakımından büyük öneme sahiptir. Sivas Kongresi’nde Erzurum Kongresi’nin kararları tescil edilmiş ve Milli Mücadele hareketi daha da güçlenmiştir. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılmasıyla birlikte, Milli Mücadele hareketi Ankara’ya taşınmış ve Milli Mücadele’nin izleri gelecekteki tarihi olaylarda da görülmüştür.