Vestel ve Diğer Firmaların İşten Çıkarmalarının Arkasındaki Sebepler
Vestel’in 2 bin işçiyi işten çıkarma kararı alması ve diğer büyük firmaların da benzer adımlar atması, ekonomi programını sorgulamamıza neden oldu. Ekonomi uzmanı Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu, yaşananları detaylarıyla analiz etti. Faiz oranlarının yükseliğine dikkat çeken Kozanoğlu, 19 Mart sonrası bu durumun daha da kötüleştiğini belirtti.
‘Faizler Artık Daha Yüksek ve Tehlikeli’
Kozanoğlu, yüksek faiz oranlarının işletmeleri zaten olumsuz etkilediğini vurgulayarak, şimdi faizlerin daha da artmasıyla işletmelerin ciddi bir mali yük altına girdiğini açıkladı. Bu durumun işletmeler üzerinde iki yönlü bir etkisi olduğunu söyleyen Kozanoğlu, “Birincisi, işletmeler için kredi maliyetlerinin artması ve bu durumun maliyetlere olumsuz etkisi. İkincisi ise beyaz eşya ve elektronik gibi sektörlerde yoğunlaşan işten çıkarmalar. Bu ürünlerin genellikle taksitle alınması, ancak faizlerin yükselmesiyle tüketici gücünün azalması bu sektörleri olumsuz etkiliyor” dedi. Kozanoğlu, tüketicilerin bu ürünleri satın alırken kredi kullandığını ve artan maliyetlerin tüketici tercihlerini etkilediğini de ekledi.
Üç Ana Faktör
Kozanoğlu, yaşananları üç ana faktör üzerinden şöyle özetledi:
- İşletmeler için yüksek faiz maliyeti ve ekonomik durgunluğun beklentisi
- Bireylerin yüksek faiz ve alım gücündeki azalma nedeniyle kredi ve taksitli alımlardan kaçınması
- ABD’nin uyguladığı gümrük vergilerinin etkisiyle Çin ve diğer Asya ülkelerinin ürünlerinin farklı pazarlara yönlendirilmesi ve bu durumun iç piyasadaki rekabeti azaltması
Kozanoğlu, gelecekte daha fazla işten çıkarmanın beklendiğini belirtirken, son dönemde yaşanan ekonomik gelişmelerin işçi hakları açısından önemli olduğunu vurguladı. Merkez Bankası’nın enflasyon sunumu sonrasında yaptığı açıklamada da Ticari ve tüketici faiz oranlarının yüksek seyredeceğini ifade eden Kozanoğlu, bu durumun şirket iflaslarını artırabileceğini belirtti.
