Küresel emtia ticareti sektörü, 2023 yılında 100 milyar doların üzerinde kâr elde ederek şimdiye kadarki en iyi ikinci yılını yaşadı. Danışmanlık şirketi Oliver Wyman LLC’nin analizine göre, emtia ticareti sektöründe kârlar 2022’de elde edilen rekora göre düşse de, sektör genelindeki kârlar 2008-2009 gibi önceki en yüksek seviyeleri kolayca gölgede bıraktı.
Danışman Adam Perkins, “Genel olarak oldukça iyi marjlar gördük ve bu pratikte arz-talep tarafında işlerin biraz sıkışık olmaya devam etmesinden kaynaklanıyor” dedi.
Rapora göre, sektördeki birçok oyuncunun sonuçları henüz kamuya açıklanmadı ancak en büyük bağımsız ticaret şirketlerinin kârlarının 2022’deki rekor seviyelerden ortalama yüzde 30’un üzerinde bir düşüş göstermesi bekleniyor. Yine de, dizel ve akaryakıtta yaşanan kesintiler ve arz sıkıntısı, ham petrolde Rusya kaynaklı dalgalanmanın azalmasını telafi ederken, gaz ve elektrik ticareti marjları da nispeten yüksek kaldı.
Şimdiden petrol rafinerileri, depolama varlıkları, enerji santralleri ve hatta diğer ticaret şirketlerini satın aldılar ve gaz ve bakır gibi temel malların tedarikini garanti altına almak için İtalya, Almanya, ABD ve Suudi Arabistan gibi ülkelerden büyük miktarlarda destek aldılar. Perkins, “Geleneksel olarak enerji güvenliğindeki bu pozisyon bağımsız bir tüccar tarafından üstlenilmezdi” dedi, ancak “Bu role çekiliyorlar” diye konuştu.
Öte yandan emtia piyasasındaki yükseliş eğilimi, jeopolitik riskler ve arza ilişkin endişelerle geçen hafta da devam etti. Değerli metal fiyatlarında geçen hafta gümüş, bakır fiyatlarındaki yükselişten ve ABD’de beklentileri aşan şubat ayına ilişkin imalat sanayi üretiminden aldığı destekle yüzde 2.2, platin yüzde 2.6, paladyum da son zamanlarda Çin hükümetinin ülke ekonomisinin büyümesini desteklemek için daha fazla teşvik önlemi alacağı beklentileriyle yüzde 5.5 değer kazandı.
Bakırın libresi 11 ayın en yüksek seviyesini gördü
Baz metallerde geçen hafta yükseliş eğilimi hakimdi. Tezgah üstü piyasada fiyatlar libre bazında bakırda yüzde 6, alüminyum yüzde 1.7, çinko yüzde 1.5, kurşun yüzde 2.4, nikel yüzde 0.4 arttı.
Bakırın libresi geçen hafta 4.12 dolarla Nisan 2023’ten bu yana en yüksek seviyeyi test etti. Bakır fiyatlarının yükselişi, büyük ölçüde Çin’deki bakır izabe tesislerinin rafine bakır arzını sınırlandırarak ortak üretim kesintileri yapmayı planladıklarına dair haberlerin ardından güçlendi.
Tarım grubunda karışık bir seyir izlendi. Chicago Ticaret Borsası’nda mısırda yüzde 0.7, pirinç yüzde 0.4 azalırken, soya fasulyesi yüzde 1.2 artış kaydetti. Intercontinental Exchange’te libre bazında fiyatlar, pamukta yüzde 1.9, kahvede yüzde 0.7 azalırken, şekerde yüzde 2.9 arttı. 8 bin 816 dolarla zirve tazeleyen kakaonun ton fiyatı ise geçen hafta yüzde 8.3 yükseldi.
Demir cevheri 100 dolara kadar geriledi
Çin’de demir cevherine olan talepte düş kırıklığı yaşanması sonucu piyasanın artan stoklarla karşı karşıya gelmesiyle demir cevherinin ton başına fiyatı 100 dolar civarına düştü. Geçtiğimiz hafta yüzde 13’ten fazla düşüş yaşayan Singapur borsasındaki demir cevheri vadeli işlemlerinin fiyatı dün yüzde 2.0’a kadar kayıpla ton başına 97 dolara gerileyerek, Ağustos 2023’ten bu yana en düşük kapanış fiyatına doğru ilerledi.
Fiyat daha sonra toparladı… Demir cevheri yılın başından bu yana hâlâ çeyrekten fazla düşüş yaşıyor ve bu da onu ana emtialar arasında en zayıf performans gösterenlerden biri haline getiriyor.Çöküşün temel nedeni, yetkililerin ülkenin çelik yoğunluklu emlak sektöründe uzun süreli bir krizle mücadele ettiği Çin’deki talebe ilişkin endişeler oldu.
Bu çerçevede bazı fabrikalar üretimi azaltıyor. Mining Weekly’e göre, Çin’deki çelik üretimi, ülkedeki taşınmaz mal alım satımları ile üretim çalışmalarının baskı altında kalması nedeniyle ocak ayı başında ulaşmış olduğu doruk noktasından neredeyse 4’te 1 oranında geriye düştü. Pekin’de 11 Mart’ta sona eren yıllık Ulusal Halk Kongresi, talepte artışa ilişkin çok az umut verirken; Çin limanlarındaki demir cevheri stokları bir yılın en yüksek düzeyine ulaştı. ANZ Group Holdings Ltd. analistleri yazdıkları bir notta, “Çinli izabe tesislerinin üretim kesintilerini duyurmasıyla talepte zayıflık işaretleri ortaya çıkmaya devam ediyor” dedi.
Mining.com da şu yorumu yaptı: “Pekin’in sektörü canlandırmak için yeterince çaba göstermediğine dair korkular var. Üst düzey yetkililer konut sektörünü destekleyeceklerini söylese de atılacak yeni adımların etkili olup olmayacağı henüz bilinmiyor. Genel olarak, Çin’in demir cevheri talebine ilişkin görünüm, 2024’e güçlü bir başlangıç yaptıktan sonra kötüleşti ve bulutların ortadan kalkması için fiyatların sürekli olarak düşük olması ve güvenin iyileşmesi muhtemelen gerekecek.”
